blog-instap-matti.png)

De rente stijgt. Oh Yes!? Of oh No!?

De economische wereld hangt tegenwoordig aan de lippen van centrale bankiers. Spreekt Jerome Powell of Christine Lagarde? Dan is iedereen stil. En achteraf worden hun woorden duchtig geanalyseerd. Dat ze de rente zullen optrekken, is niet de vraag. Wel met hoeveel basispunten. Waarom trekken ze de rente op? En wat zijn de gevolgen? Matti zocht het uit.

09 Sep 2022

Stijgende prijzen als voedingsbodem

Het leven is sinds begin dit jaar al 10% duurder geworden. Aanvankelijk door een tekort aan grondstoffen, denk maar aan het tekort van chips voor elektronica, maar ook een tekort aan werkkrachten, bijvoorbeeld door COVID-19-quarantaines. Momenteel zijn vooral de energieprijzen de motor van de inflatie. 

Inflatie: van tijdelijk naar blijvend

Waar de centrale banken eind vorig jaar nog dachten dat de inflatie van tijdelijke aard zou zijn, zijn ze er nu van overtuigd dat de inflatie niet zomaar even op bezoek is. Bevreesd dat de hoge inflatie, een spiraal van stijgende prijzen met zich meebrengt en uiteindelijk leidt tot hyperinflatie (extreme stijging van de prijzen met 50% per maand), grijpen de centrale bankiers in.

Ze doen dat door de kortetermijnrente op te trekken. Dat is rente waartegen commerciële banken, zoals KBC, bij de centrale bank geld kunnen lenen voor een periode van minder dan een jaar. Als de grondstof “geld” duurder wordt voor een bank, wordt het aangaan van leningen bij banken ook duurder. Dat zorgt voor minder appetijt in investeren bij bedrijven en burgers. En zou dus moeten leiden tot de afkoeling van de economie en het normaliseren van de inflatie.

Effecten van stijgende rente op effecten

Aandeelhouders houden niet van een stijgende rente. Niet alleen zullen hun bedrijven meer moeten betalen om geld te lenen, ook stroomt er heel wat geld van de beursvloeren naar minder risicovolle activa zoals obligaties of spaarboekjes die plots meer opbrengen.

Eind juni stond er meer dan 300 miljard euro op de Belgische spaarboekjes (waarmee alle Belgen samen ongeveer 1/7 van het Amerikaanse softwarebedrijf Apple zouden kunnen kopen). Een recordbedrag. En dat record zal snel sneuvelen. Spaarboekjes hebben immers baat bij een stijgende rente. Hoe hoger de intrest die banken hun klanten kunnen aanrekenen voor een lening, hoe meer de banken kunnen betalen aan intrest voor een spaarboekje.

Hol nog niet meteen naar de bank om je spaarboek te spijzen: die hogere intrest op spaarboekjes zit er zeker dit jaar nog niet aan te komen. Banken vrezen immers voor wanbetalingen en faillissementen die een recessie met zich kan meebrengen. In zulke omstandigheden is er niet veel ruimte om intrest op spaarboekjes op te trekken.

Bovendien lijdt je spaargeld momenteel onder de inflatie. Bij gelijkblijvende omstandigheden is het recordbedrag van 300 miljard euro volgend jaar in realiteit nog slechts 270 miljard euro waard. De waarde van je geld op het spaarboekje drupt er in dikke druppels uit. En dat zal, zelfs bij een stijgende intrestvoeten, nog een hele tijd het geval zijn.

Obligatiebeleggers hebben baat bij een stijgende rente. Zij kunnen hun aflopende obligaties nu vervangen door obligaties die een hogere rente opbrengen. Zo leende vorige week de grote Belgische holding GBL nog 500 miljoen euro via een obligatie die loopt tot 2029 en die de uitleners jaarlijks 3,125% opbrengt. In januari van dit jaar leende GBL hetzelfde bedrag, zelfs voor een langere looptijd (tot 2031), aan een rentevoet van amper 0,125%. Toch zijn ook obligatiehouders niet veilig voor een hoge inflatie.

Dan toch aandelen en ETF’s? Eigenlijk wel. Hoewel ook in beursland de inflatie zijn tol eist en de stijgende rente momenteel tot een dip leidt, hebben goed gespreide portefeuilles met ETF’s en/of aandelen op lange termijn een hogere kans op een beter rendement. Dat beurzen af en toe een serieuze dip kennen, is normaal. Net dan is het belangrijk om het hoofd koel te houden en te blijven investeren.

Zin om zelf aan de slag te gaan met Matti of om een extra portefeuille te openen?